कक्षा १२ सामाजिक अध्ययन एकाइ १ पाठ १ नोट्स | Class 12 Social Studies Unit 1 Lesson 1 Notes
नीति निर्माणमा योगदान पुर्याउँछ, र समाजको समग्र विकासलाई प्रोत्साहन दिन्छ।
समाजशास्त्र अध्ययनको उद्देश्यहरू
- सामाजिक संरचना र प्रक्रियाहरूको समझ: समाजशास्त्रले मानिसहरू कसरी समूहमा बस्छन् र कसरी अन्तरक्रिया गर्छन् भन्ने कुरा बुझ्न सहयोग गर्छ।
- सामाजिक विकृतिहर कक्षा १२ सामाजिक अध्ययन एकाइ १: समाजशास्त्र अध्ययन
पाठ १: समाज र समाजशास्त्र
परिचय यो पाठ्यक्रमले समाजशास्त्रको परिचय दिन्छ र समाजशास्त्र अध्ययनको महत्वलाई स्पष्ट पार्दछ। समाजशास्त्रले समाजको संरचनालाई अध्ययन गर्दछ र मानिसहरूको समूहमा हुने अन्तरक्रियालाई विश्लेषण गर्दछ।
मुख्य धारणाहरू
- समाजको परिभाषा र विशेषताहरू: समाज भनेको व्यक्तिहरूको समूह हो जसले सांस्कृतिक, आर्थिक, र राजनीतिक सम्बन्धहरू साझा गर्दछ। यसमा साझेदारी मूल्य, नियमहरु, र परम्पराहरू हुन्छन्।
- समाजशास्त्रको परिभाषा: समाजशास्त्र भनेको समाज, समाजका तत्वहरू, संस्थाहरु, र प्रक्रियाहरूको वैज्ञानिक अध्ययन हो।
- समाजशास्त्रको क्षेत्रहरू: यसमा परिवार, शिक्षा, धर्म, अर्थतन्त्र, राजनीति, र स्वास्थ्य जस्ता विविध विषयवस्तुहरू समावेश हुन्छन्।
- समाजशास्त्रको महत्व: समाजशास्त्रले सामाजिक समस्याहरूको समाधानमा सहयोग गर्छ, सामाजिक नीति निर्माणमा योगदान पुर्याउँछ, र समाजको समग्र विकासलाई प्रोत्साहन दिन्छ।
समाजशास्त्र अध्ययनको उद्देश्यहरू
- सामाजिक संरचना र प्रक्रियाहरूको समझ: समाजशास्त्रले मानिसहरू कसरी समूहमा बस्छन् र कसरी अन्तरक्रिया गर्छन् भन्ने कुरा बुझ्न सहयोग गर्छ।
- सामाजिक विकृतिहरूको पहचान: यसले सामाजिक विकृतिहरू (जस्तै गरीबी, अपराध, असमानता) को पहिचान र समाधान गर्न मद्दत गर्छ।
- नीति निर्माणमा सघाउ: समाजशास्त्रले नीति निर्मातालाई सामाजिक नीतिहरू बनाउन र कार्यान्वयन गर्न मार्गदर्शन गर्छ।
निष्कर्ष समाजशास्त्र अध्ययनले समाजको गहिराईमा जान्छ र समाजको विविध पक्षहरूको विश्लेषण गर्छ। यो पाठले विद्यार्थीहरूलाई समाजशास्त्रको महत्त्व र यसको विद्यमान सामाजिक संरचनाहरूमा सकारात्मक प्रभाव पार्न सक्ने क्षमताबारे जानकारी दिन्छ।